Anonymous participant – 2025-10-04 12:52:59
“Nhiều năm qua, để khuyến khích công bố quốc tế, các trường đại học, viện nghiên cứu đã đưa ra chính sách thưởng tiền cho các bài báo ISI/Scopus. Mức thưởng có nơi khá cao, từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng/bài, tùy tạp chí. Tiêu chí xét chức danh giáo sư, phó giáo sư cũng dựa nhiều vào số lượng bài báo quốc tế.”
“Những chính sách đó tạo động lực khiến trong vòng 10 năm, số lượng công bố quốc tế của VN tăng trưởng rất nhanh, giúp nâng thứ hạng quốc tế của nhiều trường. Tuy nhiên, đồng thời cũng dẫn đến sức ép công bố bằng mọi giá, khiến xuất hiện tình trạng “công nghiệp bài báo” như chia nhỏ đề tài, đăng tạp chí kém chất lượng, mua bán bài báo, đồng tác giả không thực chất, vi phạm đạo văn, tự trích dẫn quá mức… Một số người đạt chuẩn giáo sư, phó giáo sư bằng số lượng, nhưng thiếu đóng góp khoa học thực sự”.
“Nhận thấy những hệ lụy của việc chạy theo số lượng, nhiều trường ĐH đã siết chặt, không còn kiểu “đếm bài thưởng tiền” một cách máy móc. Thay vào đó, xem xét chất lượng tạp chí (Q1, Q2, Q3…) chứ không chỉ cần Scopus/ISI. Bên cạnh đó là đánh giá đóng góp thực chất của giảng viên trong bài (vai trò tác giả chính, liên hệ); yêu cầu minh chứng dữ liệu, đạo đức nghiên cứu.
“Một số trường còn giảm hoặc bỏ dần việc thưởng tiền trực tiếp, thay vào đó là đưa công bố vào tiêu chí xét thi đua, nâng ngạch, tăng lương”.
“Các trường cần coi trọng những công trình có ảnh hưởng (impact) thực sự, được cộng đồng trích dẫn và sử dụng. Đồng thời đa dạng hóa thước đo. Theo đó, không chỉ đếm bài báo quốc tế mà còn đánh giá sách chuyên khảo, báo cáo chính sách, ứng dụng công nghệ, sáng chế, chuyển giao tri thức. Thay vì tạo “áp lực đẻ bài”, cần tạo môi trường để giảng viên, nhà khoa học có thời gian nghiên cứu sâu, lâu dài.
“Chế tài đối với vi phạm liêm chính cần gắn với quyền lợi thực tế. Không chỉ kỷ luật hành chính, mà có thể rút bài báo, thu hồi đề tài; không được xét thi đua, thăng chức, hoặc tham gia hội đồng trong một thời gian. Trường hợp nghiêm trọng thì hủy học vị, cấm tham gia nghiên cứu. Bên cạnh đó, kết hợp giáo dục và phòng ngừa: không phải chỉ phạt, mà phải đào tạo liêm chính khoa học từ sớm cho sinh viên, nghiên cứu sinh, giảng viên. Xu hướng các trường hiện nay là đánh giá chất lượng, tác động và liêm chính khoa học, đây mới là con đường bền vững”.
“Các trường ĐH cần công khai tất cả các công bố quốc tế. Điều đó không chỉ mang lại uy tín, thương hiệu, mà quan trọng hơn là để cộng đồng cùng rà soát, gia tăng giám sát vấn đề liêm chính khoa học của các tác giả. “Cách này rất hiệu quả vì cộng đồng nghiên cứu khoa học có mặt khắp nơi trên thế giới, nếu vi phạm liêm chính rất dễ bị phát hiện. Lúc đó tác giả không chỉ bị thu hồi tiền thưởng mà quan trọng là uy tín học thuật bị ảnh hưởng nghiêm trọng”.
Statistics:
Likes: 214, Shares: 29, Comments: 3
Like Reactions: 192, Haha Reactions: 0, Wow Reactions: 1, Love Reactions: 18, Sad Reactions: 1, Angry Reactions: 0
.png)