Alméry Jacqueline – 2025-07-07 23:08:42
**Dùng AI để viết bài báo khoa học: Được hay không?**
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ và ngày càng được sử dụng trong lĩnh vực giáo dục, đặc biệt là trong việc hỗ trợ viết bài học thuật. Việc sử dụng AI không chỉ ảnh hưởng đến giới học thuật mà còn liên quan đến những người cần thông tin đáng tin cậy như nhà báo, nhà hoạch định chính sách, giáo viên và công chúng. Do đó, tính minh bạch trong cách sử dụng AI là cần thiết để bảo vệ uy tín và độ tin cậy của tri thức đã được công bố.
Trong nghiên cứu và giáo dục, AI có thể hỗ trợ viết văn bản, cải thiện cách diễn đạt, chỉnh sửa ngôn ngữ, kiểm tra tài liệu tham khảo và thậm chí phân tích dữ liệu. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và nguồn lực, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng công trình nghiên cứu và khơi gợi ý tưởng mới. Tuy nhiên, AI cũng có thể tạo ra toàn bộ văn bản, khiến việc phân biệt giữa tác phẩm của con người và của máy trở nên khó khăn, đặt ra nhiều lo ngại về đạo đức học thuật.
Tác giả bài viết, một giáo sư và biên tập viên tạp chí, đã khảo sát các hướng dẫn từ nhiều tổ chức học thuật uy tín như Ủy ban Đạo đức Xuất bản (COPE), nhà xuất bản Sage, Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ (APA) và Viện hàn lâm Khoa học Nam Phi. Các tổ chức này đều thống nhất rằng AI không thể được ghi là đồng tác giả, và người viết phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính chính xác và đạo đức của nội dung được AI hỗ trợ. Nếu AI chỉ hỗ trợ kỹ thuật thông thường thì không cần trích dẫn, nhưng nội dung do AI tạo ra phải được ghi rõ và minh bạch.
Bài viết phân biệt rõ giữa nội dung được AI hỗ trợ (AI-assisted) và nội dung do AI tạo ra (AI-generated). Nội dung được AI hỗ trợ do con người viết, với sự trợ giúp của AI trong việc kiểm tra ngữ pháp, chỉnh sửa câu cú hay gợi ý phong cách. Việc sử dụng như vậy được xem là chấp nhận được và không cần khai báo, miễn là công trình vẫn mang tính nguyên bản. Trong khi đó, nội dung do AI tạo ra, ví dụ như đoạn văn hoặc phần nội dung được tạo hoàn toàn bởi AI theo yêu cầu, lại tiềm ẩn nguy cơ sai lệch, đạo văn hoặc vi phạm bản quyền, và do đó đòi hỏi phải được ghi chú rõ ràng.
Các hướng dẫn đều nhấn mạnh rằng nội dung do AI tạo ra chỉ được chấp nhận khi thật sự cần thiết và phải được trích dẫn đầy đủ, bao gồm tên công cụ AI, ngày sử dụng và nội dung prompt. Một số hình thức hỗ trợ khác như chỉnh mã, tạo bảng, rút gọn văn bản hay hỗ trợ phân tích nên được ghi nhận ở phần cuối bài báo, thay vì trong nội dung chính.
AI có thể giúp ích đáng kể trong quá trình viết học thuật, nhưng người viết cần sử dụng công cụ này một cách minh bạch, có trách nhiệm và tuân thủ các chuẩn mực đạo đức. Việc kiểm tra độ chính xác và tính phù hợp của nội dung AI tạo ra là trách nhiệm của tác giả. Trong trường hợp không chắc chắn, tốt nhất là nên ghi nhận việc sử dụng AI trong phần Ghi nhận (Acknowledgements). Dù các quy định hiện tại có thể tiếp tục thay đổi, việc khởi đầu với sự minh bạch và hợp tác là điều cần thiết để cùng thích ứng với sự hiện diện ngày càng rõ rệt của AI trong nghiên cứu học thuật.
Statistics:
Likes: 161, Shares: 59, Comments: 4
Like Reactions: 154, Haha Reactions: 1, Wow Reactions: 0, Love Reactions: 5, Sad Reactions: 0, Angry Reactions: 0
.png)