Vietnam Research Watch – 2025-06-09 23:25:10
**ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP.HCM CÓ RỦI RO CAO VỀ LIÊM CHÍNH NGHIÊN CỨU**
Một chỉ số mới mang tên **Research Integrity Risk Index** (Chỉ số Rủi ro về Liêm chính Nghiên cứu) vừa được công bố nhằm cảnh báo các trường đại học có tỷ lệ bài bị gỡ cao hoặc đăng nhiều bài trên các tạp chí đã bị loại khỏi cơ sở dữ liệu Scopus hoặc Web of Science. Mục tiêu của chỉ số này là phát hiện những cơ sở giáo dục đại học có thể đang chạy theo số lượng công bố để leo hạng, thay vì chú trọng vào chất lượng và liêm chính nghiên cứu.
[https://www.nature.com/articles/d41586-025-01727-3](https://www.nature.com/articles/d41586-025-01727-3)
**Research Integrity Risk Index (RI**²**)** làm nổi bật những điểm dễ tổn thương trong môi trường nghiên cứu, nơi áp lực thành tích có thể đẩy các nhà khoa học và trường đại học đến những hành vi thiếu liêm chính. Chỉ số RI² được tính toán dựa trên dữ liệu công khai, khách quan và phân loại các trường thành 5 nhóm, từ “rủi ro thấp” đến “báo động đỏ”.
[https://sites.aub.edu.lb/lmeho/methodology](https://sites.aub.edu.lb/lmeho/methodology)
Một số chuyên gia đánh giá chỉ số này là bước tiến tích cực. RI² có thể giúp các bảng xếp hạng đại học – vốn thường ưu tiên số lượng bài báo và số lượt trích dẫn – chuyển hướng sang đánh giá tính liêm chính và chất lượng thực sự của nghiên cứu.
Chỉ số RI² được xem là nỗ lực cần thiết nhằm điều chỉnh lại hệ thống xếp hạng đại học đã bị biến tướng bởi cuộc chạy đua số lượng công bố thay vì chú trọng đến giá trị học thuật thực chất.
Bảng thống kê Chỉ số Rủi ro về Liêm chính Nghiên cứu mới công bố bao gồm 1.000 trường đại học có số lượng bài báo nhiều nhất thế giới.
Trường duy nhất của Việt Nam có mặt trong bảng thống kê là Đại học Quốc gia TP.HCM. Trong hai năm gần nhất (2023-2024), trường này đăng 134 bài trên các tạp chí bị loại khỏi Scopus hoặc Web of Science. Tỷ lệ bài trên các tạp chí bị loại chiếm 3,37% – tính trung bình, cứ khoảng 30 bài của Đại học Quốc gia TP.HCM thì có 1 bài đăng trên các tạp chí bị loại.
Bên cạnh đó, trong hai năm 2022-2023, Đại học Quốc gia TP.HCM có 2 bài bị các tạp chí gỡ bỏ do vi phạm liêm chính (ngụy tạo hoặc chỉnh sửa dữ liệu, đạo văn, sai phạm đạo đức, lỗi phương pháp hoặc phân tích, thao túng đứng tên tác giả hoặc quá trình bình duyệt), chiếm 0,57‰ [phần ngàn].
Chỉ số RI² của Đại học Quốc gia TP.HCM là 562, xếp hạng 239 thế giới về mức độ rủi ro trong số 1.000 trường được thống kê, nằm trong nhóm Theo dõi (Watch List).
[https://sites.aub.edu.lb/lmeho/ri2](https://sites.aub.edu.lb/lmeho/ri2)
Research Integrity Risk Index được giáo sư Lokman Meho, một nhà khoa học thông tin, xây dựng từ nghiên cứu mới công bố của ông về gian lận xếp hạng đại học. Hai trường của Việt Nam được nhắc rõ tên trong nghiên cứu là Duy Tân và Tôn Đức Thắng với biểu hiện tăng nhanh số lượng bài báo trong giai đoạn 2016-2020, giúp các trường này lọt vào bảng xếp hạng Thượng Hải năm 2021. Tuy nhiên, Duy Tân và Tôn Đức Thắng đã bị vạch trần là dùng các chiêu trò mua bài từ đầu nậu nước ngoài để tạo thành tích ảo. Sau khi mánh khóe gian lận bị phanh phui, số lượng bài của hai trường đã tụt mạnh. Đến năm 2023, cả hai trường đều bị loại khỏi bảng xếp hạng Thượng Hải.
[https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/1401347517778743](https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/1401347517778743)
[https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2025.05.09.653229v1.full](https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2025.05.09.653229v1.full)
Mặc dù Duy Tân và Tôn Đức Thắng có số lượng bài bị gỡ nhiều nhất Việt Nam và tỷ lệ bài trên các tạp chí bị loại cao, số lượng bài báo của hai trường này lại không nằm trong top 1.000 trường đại học thế giới nên cả hai không có tên trong bảng thống kê Chỉ số Rủi ro về Liêm chính Nghiên cứu.
Shared link: https://www.nature.com/articles/d41586-025-01727-3
Statistics:
Likes: 364, Shares: 61, Comments: 15
Like Reactions: 337, Haha Reactions: 3, Wow Reactions: 3, Love Reactions: 10, Sad Reactions: 9, Angry Reactions: 0
.png)