Quý Hiên Lê – 2023-12-28 12:03:01
## Cộng đồng khoa học thế giới lo ngại việc gia tăng nhà khoa học ‘siêu năng suất’
Là tiêu đề của bài báo của tôi đăng trên báo Thanh Niên, thuật lại một bản tin trên Nature (link bài trên Nature, nhưng chỉ được đọc miễn phí trong vài ba ngày đầu, còn bây giờ muốn đọc thì phải trả tiền, ai cần thì nhắn tin tôi gửi cho file pdf https://www.nature.com/articles/d41586-023-03865-y ). Ý mà tôi quan tâm nhất trong bài này là động thái của nhà chức trách Thái Lan, là đã bắt đầu điều tra các nhà khoa học có số lượng công bố cao đáng ngờ
Các cơ quan hữu quan của VN mình cũng đã có những bước khởi động tích cực, mà dấu mốc lịch sử chính là hội thảo liêm chính nghiên cứu khoa học do hai Bộ KHCN và Bộ GD-ĐT tổ chức gần đây. Có nhiều tus trong LCKH về hội thảo này, thôi thì cứ nhắc lại ở đây cho ai cần thì đọc (sắp xếp theo thời gian đăng tus):
https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/1058099822103516/
https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/1058349815411850/
https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/1058410938739071/
https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/1059507165296115/
https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/1060259055220926/
https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/1061389498441215/
Nhưng điều tôi băn khoăn là nhận thức của các nhà khoa học về đánh giá nhà khoa học và sản phẩm khoa học, từ đó ảnh hưởng (mà sự ảnh hưởng này có tính quyết định) tới giới truyền thông và dư luận xã hội (vì nguyên tắc là chỉ biết tin vào các chuyên gia). Giờ không hiếm gì các tin bài giật tít nhà khoa học ABC nào đó một năm công bố bao nhiêu bài báo, với hàm ý con số đó là thước đo thành tựu. Chính nhiều nhà khoa học khi khoe thành quả (trên FB) cũng vô tình chỉ nêu một số thông tin kiểu như thêm một bài Q mấy, hay năm vừa rồi công bố được bao nhiêu bài, chứ ít khoe là họ đã phát hiện ra điều gì thú vị hay làm được điều gì có ý nghĩa… Cũng có thể do họ nghĩ bạn đọc FB (và bạn đọc báo) chỉ đáng được biết đến thế thôi, còn những sự thú vị hay ý nghĩa chỉ là chuyện chúng tôi (giới chuyên môn) nói với nhau?
Giờ tôi chỉ mong nhà khoa học, hay các trường/viện đừng khoe thành tích bằng “đếm bài” nữa, kể cả toàn bài Q1 (trừ trường hợp đang không có bài nào mà có thì có lẽ cũng nên khoe), mà hãy khoe cái gì đó “chất” hơn.
https://thanhnien.vn/cong-dong-khoa-hoc-the-gioi-lo-ngai-viec-gia-tang-nha-khoa-hoc-sieu-nang-suat-185231227092450354.htm
Shared link: https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/1058099822103516/
Statistics:
Likes: 131, Shares: 12, Comments: 15
Like Reactions: 111, Haha Reactions: 15, Wow Reactions: 1, Love Reactions: 4, Sad Reactions: 0, Angry Reactions: 0