Thái Hạo – 2023-11-12 08:37:42
Từ chuyện thầy Hướng…
[Bài này có 2 phần tương đối độc lập, tôi tổng hợp từ 2 stt đã đăng trên FB cá nhân. Xin chia sẻ một một góc nhìn để “rộng đường dư luận” chứ không có ý “tranh phần chân lý” Mong được nghe những chia sẻ trách nhiệm, hiểu biết và ôn hòa từ các bạn].
1.
Trong chuyện mua bán bài báo khoa học, tôi lấy làm ngạc nhiên khi thấy rất nhiều lập luận rằng, “tôi bán chất xám của tôi, lại là thứ chất xám có ích cho xã hội thì chả vi phạm đạo đức hay liêm chính gì ở đây cả”.
Xin hỏi, nếu bạn giỏi thật sự, bạn có thể viết được 100 luận án tiến sĩ và mang bán cho 100 người đang cần bằng tiến sĩ, vậy bạn vẫn là người đạo đức sáng ngời và đóng góp to lớn cho xã hội?
Không phải cứ mình có là bán và bán cho ai cũng được được. Bán thân mà không đúng luật còn bị phạt nữa là! Thử không khám sức khỏe định kỳ theo luật mà cứ mang thân đi bán ở Thái Lan xem có bị chế tài không? Cứ viết bài, viết luận văn, luận án để bán mà không “vi phạm đạo đức” thì kể cũng lạ!
Sản phẩm của một nhà khoa học là nằm trong một tổng thể các mối quan hệ giá trị đan bện chằng chịt, việc công bố nó phải tuân thủ theo những nguyên tắc nhất định nhằm đảm bảo không những bài báo được công bố mà còn được công bố đúng luật để không làm đảo lộn các giá trị và gây ra tình trạng thật giả rối tung. Nếu anh viết ra một công trình rồi mang bán cho một trường đại học, trường ấy thăng hạng nhưng về thực chất chất lượng đào tạo sinh viên không tăng, thì bạn đang góp phần vào việc lừa dối khách hàng.
Nếu chấp nhận việc mua bán kiểu ấy thì đừng hỏi tại sao con cháu mình phải khổ và đất nước mãi không mở mắt ra được.
***
2.
Trường ĐH Duy Tân, trong công bố tháng 6/2023, đã nắm giữ vị trí số 1 Việt Nam tại bảng xếp hạng của tổ chức Quacquarelli Symonds (QS). Tại bảng xếp hạng này, Việt Nam có 5 đại diện lọt top 1.000, lần lượt là: Trường ĐH Duy Tân, Trường ĐH Tôn Đức Thắng, ĐH Quốc gia TPHCM, ĐHQG Hà Nội và ĐH Bách khoa Hà Nội.
Bi hài là ở chỗ, năm 2023, Trường ĐH Duy Tân tuyển sinh với điểm thi tốt nghiệp THPT chỉ từ 14 điểm, tính cả điểm cộng ưu tiên, tức có thể 4 điểm 1 môn là đậu được vào một trường đại học “số 1 Việt Nam”.
Rốt cuộc, thật giả, trắng đen không biết đâu là lần.
Nếu một trường đại học đi mua những bài báo khoa học (và những việc làm thiếu liêm chính khác) về để tạo ra một hình ảnh lung linh với vị trí xếp hạng cao ngất, đó là đang “làm hàng” để hút khách và bán đắt. Khách là sinh viên, hàng là chất lượng giáo dục. Tóm lại, khách hàng lãnh đủ, và cuối cùng là nền giáo dục cũng như xã hội cứ thế mà sống trong những ảo ảnh giữa một nền khoa học bết bát và kinh tế trì trệ, xám xịt.
Chiếc dạ dày của nhà khoa học bị bóp nghẹt đến muốn tắc thở, thế thì buộc phải mưu sinh thôi. Nhưng có lẽ điều cần nói là ở chỗ khác: chính sách đầu tư cho giáo dục và khoa học của nhà nước.
Hôm qua tôi đọc một bài báo trên VNN, trong đó Giám đốc-GS Lê Quân cho biết, “ĐH Quốc gia Hà Nội mỗi năm được ngân sách cấp khoảng 75 tỷ đồng cho các hoạt động khoa học công nghệ, trong khi có gần 3.000 tiến sĩ, 6 viện nghiên cứu”. Thế thì lấy gì mà đầu tư và phát triển khoa học? Nhà khoa học không đói mới lạ. Chất lượng học hàm học vị ở Việt Nam đúng là có vấn đề, nhưng với đầu tư như thế thì đòi hỏi gì cũng thành khó.
Nói mới nhớ, để kiếm vài cái giải học sinh giỏi làm đẹp cho bộ mặt giáo dục mà trường phổ thông chuyên Hưng Yên sẵn sàng được chi 7 tỉ đồng đấy. Cũng xin nhớ, một trường chuyên “thường thường bậc trung” cũng sẽ được nhà nước rót về khoảng vài ba chục tỉ mỗi năm, nhẹ như lông hồng.
Đầu tư cho khoa học của Việt Nam là như thế, nhà khoa học đáng thương, nhưng cũng đáng trách chứ? Mưu sinh là chính đáng nhưng vì mưu sinh mà làm đảo lộn các giá trị và khiến lẫn lộn thật giả thì cũng thật đau lòng. Biết trách ai bây giờ…
Câu “giáo viên sống được bằng lương” đến nay vẫn chỉ là khẩu hiệu, cũng như nhà khoa học sống được bằng nghiên cứu vẫn chỉ giấc mơ.
Viết đến đây lại thấy thương những người bạn của mình đang dạy đại học. Chữ nghĩa đầy mình mà chạy ăn từng bữa, tệ hơn bà bán vé số…
(Xin lưu ý, tôi không khẳng định PGS Hướng bán bài hay “ghi sai địa chỉ”, vì không có đủ thông tin. Tôi chỉ nhân việc đọc thấy nhiều ý kiến trên mạng mà bàn về mấy vấn đề có liên quan, đặc biệt là quan điểm “bán chất xám chẳng có lỗi gì hết” mà tôi gặp thấy liên tục trên mạng những ngày qua)
T. H
Statistics:
Likes: 84, Shares: 5, Comments: 47
Like Reactions: 60, Haha Reactions: 10, Wow Reactions: 1, Love Reactions: 10, Sad Reactions: 0, Angry Reactions: 1