Duong Tu – 2023-09-11 05:34:42
**7 TÁC GIẢ VIỆT NAM BỊ NGHI MUA BÀI BÁO TỪ CÔNG XƯỞNG NGA**
Xin giới thiệu [nghiên cứu mới của TS Anna Abalkina](https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/leap.1574) (Đại học Tự do Berlin, Đức) vừa công bố trên tạp chí Learned Publishing về hàng trăm bài báo có chung nguồn gốc từ một công xưởng bán bài báo rởm ở nước Nga.
Trong nghiên cứu này, TS Abalkina đã phân tích 1.065 mẩu quảng cáo bán vị trí tác giả bài báo của công xưởng mang tên International Publisher LLC trên trang web 123mi.ru. Bằng cách đối chiếu thông tin trong các mẩu quảng cáo với các bài báo đã công bố, TS Abalkina phát hiện ít nhất 451 bài báo rởm từ công xưởng Nga đã được đăng trót lọt trên cả các tạp chí chính thống lẫn săn mồi.
Tác giả của các bài báo mua từ công xưởng Nga đến từ 39 quốc gia. Giá bán mỗi vị trí tác giả bài báo dao động từ vài trăm đến 5.000 USD. Theo đó, các tác giả đã bỏ ra số tiền ước tính tầm 6,5 triệu USD để mua bài trong khoảng thời gian từ 2019 đến 2021.
Theo nghiên cứu của TS Abalkina, **Việt Nam nằm trong Top 10 quốc gia mua bài nhiều nhất** từ công xưởng Nga với 9 vị trí tác giả được mua (xem hình dưới). Số khách hàng Việt Nam, theo TS Abalkina, trên thực tế còn có thể nhiều hơn.
*
Tháng 11 năm ngoái, khi nghiên cứu này mới chỉ được công bố dưới dạng tiền ấn phẩm, chúng tôi đã liên hệ với TS Abalkina để tìm hiểu về các tác giả Việt Nam được cho là đã mua bài từ công xưởng Nga. Từ gợi ý của TS Abalkina, chúng tôi đã xác định được 7 khách hàng Việt Nam có tên trong các bài báo bị nghi là đi mua như dưới đây.
**1. PGS. TS. BS. Trương Đình Cẩm, Phó Giám đốc Bệnh viện Quân y 175**
Ông Trương Đình Cẩm vừa được bổ nhiệm chức danh PGS sau đợt xét năm 2021.
Trong [hồ sơ xét PGS của ông Cẩm](http://hdgsnn.gov.vn/files/anhbaiviet/files/2021/ungvien_hdn/TRUONG%20DINH%20CAM.pdf) có hai bài báo (bài số 63 & 68) từng được rao báo trên trang web 123mi.ru nhiều tháng trước khi chúng được công bố.
Bài đầu tiên “*[Clopidogrel as an oral antiaggregant in ischemic heart disease](https://www.jgpt.co.in/index.php/jgpt/article/view/3611)”*, công bố tháng 6/2020 trên Journal of Global Pharma Technology, đã được rao bán trên 123mi.ru muộn nhất từ ngày 2/5/2020 với mã số bài là [#807](https://web.archive.org/web/20200502114052/http:/123mi.ru/1/).
Bài thứ hai “*[Gender-based differences in the effectiveness of antihypertensive therapy with losartan compared with enalapril](https://www.banglajol.info/index.php/BJMS/article/view/51546)”*, đăng ngày 1/2/2021 trên Bangladesh Journal of Medical Science, được 123mi.ru rao bán muộn nhất từ ngày 26/2/2020 (tức là trước thời điểm công bố khoảng 1 năm) với mã số bài là [#860](https://web.archive.org/web/20200226063056/http:/123mi.ru/1/).
Trong thống kê của TS Abalkina, hai bài báo của ông Cẩm nằm ở các dòng [265 và 281](https://docs.google.com/spreadsheets/d/1vzjtRPX7kd2KczdtKONEpRZb2F-4lj5Sd9jL6DfbiBk/edit#gid=0).
**2. TS. Phó Kim Hưng, Giảng viên Khoa Toán – Thống Kê, Trường Đại học Tôn Đức Thắng & ThS. Bùi Anh Tuấn, Bộ môn Sư phạm Toán, Trường Đại học Cần Thơ**
Bài đầu tiên của TS. Phó Kim Hưng, “*[A statistical view to study the aphorisms in Nahj al-Balaghah](https://academic.oup.com/dsh/article/35/4/881/5601608)*” và bài thứ hai của TS. Phó Kim Hưng & ThS. Bùi Anh Tuấn “*[Statistical approaches in literature: Comparing and clustering the alternatives of love in Divan of Hafiz](https://academic.oup.com/dsh/article/35/4/886/5602180)*” công bố liền nhau cùng ngày 21/10/2019 trên cùng Tập 35, Số 4 của tạp chí Digital Scholarship in the Humanities.
Cả hai bài này đều đã được rao bán trên 123mi.ru muộn nhất từ ngày 7/6/2019 với mã số bài lần lượt là [#420 và #419](https://web.archive.org/web/20190607022554/http:/123mi.ru/1/).
Trong thống kê của TS Abalkina, 2 bài này nằm ở các dòng [127 và 128](https://docs.google.com/spreadsheets/d/1vzjtRPX7kd2KczdtKONEpRZb2F-4lj5Sd9jL6DfbiBk/edit#gid=0).
**3. PGS. TS. Nguyễn Đăng Quang & ThS. Nguyễn Văn Khoa, Bộ môn Kinh tế bưu chính viễn thông, Khoa Vận tải – Kinh tế, Trường Đại học Giao thông vận tải**
Bài báo “*[Supply Chain Management for Enhancing Telecommunications Company Customer Loyalty Index](https://ojs.excelingtech.co.uk/index.php/IJSCM/article/view/5530)*”, đăng tháng 10/2020 trên tạp chí International Journal of Supply Chain Management (tạp chí này đã bị loại khỏi Scopus vào năm 2020 do quan ngại về hành vi xuất bản đáng ngờ), đã được rao bán trên 123mi.ru muộn nhất vào ngày 2/5/2020 với mã số bài là [#1004](https://web.archive.org/web/20200502114052/http:/123mi.ru/1/).
Phiên bản rao bán [lưu ngày 2/7/2020](https://web.archive.org/web/20200702011346/http:/123mi.ru/1/) có thêm abstract giống hệt như khi bài báo được công bố.
Trong thống kê của TS. Abalkina, bài này nằm ở dòng [321](https://docs.google.com/spreadsheets/d/1vzjtRPX7kd2KczdtKONEpRZb2F-4lj5Sd9jL6DfbiBk/edit#gid=0).
**4. ThS. Nguyễn Thị Hoàng Oanh, Khoa Tư tưởng Hồ Chí Minh, Học viện Chính trị khu vực II & ThS. Phan Thị Nhuần, Trường Khoa học Xã hội và Nhân văn, Trường Đại học Vinh**
Bài báo “*[Russia’s foreign policy priorities in the Asia-Pacific region](https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/pa.2745)*”, công bố ngày 17/8/2021 trên Journal of Public Affairs, đã được 123mi.ru rao bán muộn nhất từ ngày 5/3/2021 với mã số bài là [#1808](https://web.archive.org/web/20210305232411/http:/123mi.ru/1/).
Trong thống kê của TS. Abalkina, bài này nằm ở dòng [456](https://docs.google.com/spreadsheets/d/1vzjtRPX7kd2KczdtKONEpRZb2F-4lj5Sd9jL6DfbiBk/edit#gid=0).
*
Trong số các bài báo của tác giả Việt Nam bị nghi mua từ công xưởng Nga, đã có 2 bài bị các tạp chí gỡ bỏ, đó là:
(i) Bài báo của TS. Phó Kim Hưng & ThS. Bùi Anh Tuấn [bị gỡ bỏ ngày 15/3/2023](https://academic.oup.com/dsh/article/38/2/919/7076092).
(ii) Bài báo của ThS. Nguyễn Thị Hoàng Oanh và ThS. Phan Thị Nhuần [bị gỡ bỏ tháng 2/2023](https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/pa.2745).
*
Nghi vấn các tác giả Việt Nam mua bài từ công xưởng Nga đã được phản ánh qua loạt 3 bài trên báo Thanh Niên từ tháng 11 năm ngoái (như liệt kê dưới đây). Gần một năm trôi qua, hai bài báo đã bị gỡ bỏ: vẫn không có bất kỳ cơ quan hữu trách hoặc đơn vị hữu quan nào có động thái điều tra hay xử lý nghi vấn mua bài với bằng chứng rõ ràng đến thế này.
Phần 1 – [Nghi vấn: Trở thành tác giả bài báo khoa học nhờ ‘mua’](https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/841419437104890)
Phần 2 – [Những nhà khoa học nào bị nghi mua bán bài từ ‘công xưởng’ Nga?](https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/842051070375060)
Phần 3 – [Mua bài báo khoa học: Hệ lụy từ cách đánh giá theo kiểu ‘đếm bài’](https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/842689166977917)
Statistics:
Likes: 441, Shares: 52, Comments: 50
Like Reactions: 347, Haha Reactions: 44, Wow Reactions: 34, Love Reactions: 6, Sad Reactions: 7, Angry Reactions: 2