Alméry Jacqueline – 2023-03-23 23:48:04
Clarivate vừa loại hơn 80 tạp chí khỏi danh mục ISI, chủ yếu bởi lý do hoạt động biên tập có vấn đề. Đứng đầu danh sách là nhà xuất bản Hindawi với gần 20 tạp chí bị loại. Các nhà xuất bản Springer, Wiley, Taylor & Francis, SAGE, MDPI cũng đều góp mặt với từ 1-4 tạp chí buộc phải rời khỏi ISI.
Trong số gần 60 tạp chí bị loại do hoạt động biên tập có vấn đề, đáng chú ý có International Journal of Environmental Research and Public Health (IJERPH) thuộc nhà xuất bản MDPI.
Dưới đây là tóm lược phân tích và bình luận của TS Paolo Crosetto, Giám đốc Nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Nông nghiệp, Thực phẩm và Môi trường Quốc gia Pháp (INRAE).
IJERPH là một mega-journal, dạng tạp chí open access, thu phí đăng bài và công bố hàng ngàn bài báo mỗi năm. Tạp chí này công bố khoảng 17.000 bài chỉ riêng trong năm 2022, tức gần 1.400 bài/tháng hay 350 bài mỗi tuần. So với năm 2016 khi IJERPH mới chỉ đăng tầm 1.300 bài, số bài công bố đã tăng hơn 13 lần. Khoảng thời gian từ lúc nộp bản thảo đến lúc chấp nhận đăng bài là 41,5 ngày, giảm 36% so với 62 ngày năm 2016. Tỷ lệ từ chối bản thảo là 45%, giảm đáng kể so với con số 57% năm 2016.
IJERPH vẫn đang tăng trưởng theo hàm số mũ với hơn 4.000 bài đã công bố từ đầu năm đến nay. IJERPH đã mở hơn 3.000 special issue cho năm 2023, tức hơn 8 số mỗi ngày. Đây là những con số khổng lồ, biến IJERPH thành một trong những mega-journal lớn nhất thế giới, chỉ sau Scientific Reports của Springer.
Mega-journals thường được lựa chọn để đăng bài không phải vì quy trình bình duyệt chặt chẽ (> 50% bản thảo được chấp nhận đăng trong vòng khoảng 1 tháng) mà bởi các tác giả sẽ được tiếng đăng trên tạp chí có impact factor cao. Không chỉ IJERPH mà hầu hết mega-journals đều có đặc điểm chung là impact factor ổn, tăng trưởng bùng nổ, tỷ lệ từ chối bản thảo thấp và ngày càng giảm, thời gian bình duyệt nhanh và ngày càng ngắn. Các tạp chí khác của MDPI đều mang những đặc điểm này.
Những đặc điểm này được sơn phủ bởi con số impact factor. Giờ thì lớp sơn phủ đã bị tước mất.
Khi một trong những tạp chí lớn nhất, tiêu biểu nhất bị loại khỏi ISI, đó có thể là dấu hiệu cho thấy toàn bộ mô hình kinh doanh bị chấn động.
Các nhà nghiên cứu bị mắc kẹt trong cơ chế “publish or perish” chính là người nuôi mega-journals. Hệ thống hàn lâm hiện nay đòi hỏi nhà nghiên cứu phải công bố thật nhiều bài báo trên các tạp chí có impact factor cao. Mega-journals là giải pháp nhanh chóng, tiện lợi với cái giá vài ngàn đô. Mega-journal “nhử” các nhà nghiên cứu với miếng mồi là trên 50% cơ hội đăng bài trên tạp chí có impact factor cao trong thời gian dưới 1 tháng. Nhà nghiên cứu vui vẻ cắn câu và nộp hàng triệu đô phí đăng bài cho các nhà xuất bản.
Việc một mega-journal lớn như IJERPH bị loại khỏi ISI rõ ràng là dấu hiệu đáng chú ý: nhà nghiên cứu có bài đăng dễ dàng trên tạp chí impact factor cao để đưa vào CV; nhưng những bài này có thể trở nên vô giá trị sau vài năm khi tạp chí bị loại.
Các tạp chí của MDPI đã mở khoảng 56.000 special issue trong năm nay. Với số lượng special issue lớn như vậy, sẽ khó có nhiều bài báo tốt hay thậm chí chấp nhận được về mặt chất lượng.
Câu chuyện chưa kết thúc ở đây. Tất cả các mô hình kinh doanh đa cấp cuối cùng cũng sẽ bị phơi bày và bong bóng xà phòng sẽ nổ.
Đây mới chỉ là khởi đầu của sự kết thúc.
Statistics:
Likes: 252, Shares: 40, Comments: 16
Like Reactions: 237, Haha Reactions: 0, Wow Reactions: 7, Love Reactions: 6, Sad Reactions: 2, Angry Reactions: 0