Van-Son Dang – 2022-05-26 10:10:15
Kính gửi các nhà khoa học, các anh chị phóng viên và những người quan tâm,
Trong thời gian gần đây tôi thấy nhóm LCKH đã mất quá nhiều thời gian vào cuộc thi KHKT dành cho học sinh của VN (để chọn học sinh tham dự kì thi ISEF Mỹ). Trước khi trao đổi, tôi xin khẳng định, cá nhân, tôi không liên quan đến cuộc thi KHKT tại VN, không hướng dẫn nhóm học sinh nào tham dự thi KHKT cấp quốc gia, không liên quan đến BTC, không liên quan đến BGK, không phải là giáo viên phổ thông. Tuy nhiên, với vai trò là một nhà nghiên cứu, tôi, và nhiều anh chị em khác đang thúc đẩy và hỗ trợ giáo dục phổ thông để thay đổi cách dạy và học, cũng như thúc đẩy việc học các môn khoa học, kĩ thuật, công nghệ và toán hay còn được gọi bằng từ viết tắt tiếng Anh là STEM. Qua quá trình thực tế tiếp xúc với học sinh và giáo viên ở khắp mọi miền đất nước trong vòng 7 năm qua tôi thấy có rất nhiều học sinh có đam mê khoa học kĩ thuật, có mong muốn được tiếp tục con đường nghiên cứu hay công nghệ trong tương lai, đồng thời cũng có rất nhiều thầy cô phổ thông tâm huyết với việc kết nối với chuyên gia ở bậc đại học để hỗ trợ học sinh của mình. Đấy là nhưng em học sinh, những giáo viên rất đáng trân trọng. Với tình trạng học sinh THPT đang ngày càng thờ ơ với các ngành học STEM (Tỉ lệ thi tốt nghiệp chọn tổ hợp KHTN giảm dần theo năm, 2022 là 32%) thì việc phát hiện và hỗ trợ các em học sinh có đam mê là điều chúng tôi thấy tự hào, đặc biệt là học sinh ở các vùng quê, miền núi, vùng xa.
Như chúng ta biết, cuộc thi KHKT tại Việt Nam ngày càng biến tướng, với nhiều nghi ngờ của cộng đồng khoa học về việc mua bán, trao đổi đề tài. Đây là thực trạng đáng buồn và những năm gần đây VN đều không có nhiều giải chính thức khi tham dự thi ISEF tại Mỹ. Trách nhiệm của việc này trước hết là BTC cuộc thi, những người đã ra những quyết định quan trọng trong việc trao giải và chọn đội tuyển đi thi quốc tế kèm theo đó là các lợi ích khác, sau đó là chính BGK cuộc thi là người chịu trách nhiệm cho việc chấm điểm vô trách nhiệm của mình. Đó, tất cả đều là những người lớn, có chức vụ, có học thức, nhưng lại làm ngơ hoặc thoả hiệp, hoặc nhiều thứ khác chúng ta không có đủ bằng chứng để nói. Những người đó phải là những người trả lời báo chí, phải giải trình cho cộng đồng khi sử dụng ngân sách cho các việc này.
Các anh chị ạ, bản thân tôi chứng kiến nhiều em học sinh thực sự giỏi và đam mê, nếu vì những ồn ào trên mạng mà khiến các em nhụt chí, hoặc không tham gia các hoạt động cộng đồng như việc đi thi thì đó là thiệt thòi lớn cho các em, dù sao, các em học sinh cũng cần sân chơi như các nhà khoa học. Các nhà nghiên cứu có người ngồi đếm số trích dẫn từng ngày, hay đếm từng ngày để xem bài báo của mình có được chấp nhận đăng hay không thì các em học sinh cũng cần có một chỗ để thể hiện kết quả của mình. Chỉ có điều, chính người lớn đã làm hỏng hết mọi thứ, làm hư chính các em học sinh. Như tôi nhiều lần nói, trọng thật có giả, trong giả có thật, nếu ta cứ vơ hết vào một mối như vậy và thoải mái công kích như đấu tố thời cải cách thì vô tình chúng ta đã làm nhụt chí của nhiều em học sinh làm thật khác.
Vì thế, tôi kêu gọi các anh chị cộng đồng LCKH, đừng vì điều gì đó (điều gì đó thì tự các anh chị biết) mà làm ảnh hưởng đến các em học sinh, các thầy cô giáo tâm huyết. Chúng ta đều biết ai mới là người cần phải trả lời, giải trình trước cộng đồng. Phá thì dễ, mà xây mới khó, xây ra một sân chơi lành mạnh lại càng khó hơn. Các sân chơi được công nhận cho học sinh tại VN hiện đều độc quyền của Bộ GD, các sân chơi khác đều có nhưng đều không được Bộ GD công nhận. Giống như các nhà NC, đăng bài thì phải ISI chứ ai thích mấy bài linh tinh.
Tôi xin gửi lại đây video trao đổi của Nguyễn Bảo Ngọc, người đạt giải ba lĩnh vực cuộc thi ISEF tại Mỹ năm 2016 và hiện giờ đang làm PhD tại ĐH California Berkeley với cùng chủ đề đã từng làm khi tham gia cuộc thi KHKT để các anh chị thấy dù sao cuộc thi cũng có ý nghĩa với nhiều em học sinh, làm bệ phóng để các em tiến xa hơn nữa trong lĩnh vực nghiên cứu của mình.
Shared link: https://youtu.be/2BQZYtTwKek
Statistics:
Likes: 381, Shares: 19, Comments: 66
Like Reactions: 314, Haha Reactions: 1, Wow Reactions: 2, Love Reactions: 60, Sad Reactions: 0, Angry Reactions: 0