Duong Tu – 2021-08-01 07:09:58
**Chuyên mục Weekend Reads của Retraction Watch: Công cụ hữu ích giúp cập nhật thông tin về hoạt động nghiên cứu và xuất bản trên thế giới**
Retraction Watch (RW) là trang thông tin quen thuộc với giới nghiên cứu. Hai hoạt động chính của trang này là:
1. Duy trì và cập nhật cơ sở dữ liệu các công trình khoa học bị các tạp chí rút bỏ, hiện bao gồm hơn 31 ngàn bài: http://retractiondatabase.org/RetractionSearch.aspx
1. Đưa tin hàng ngày về những công trình nghiên cứu có vấn đề và các bài báo khoa học bị rút với mục đích tăng cường sự minh bạch của quá trình rút bài đúng như tên gọi “retraction watch” và khẩu hiệu “***tracking retractions as a window into the scientific process***”, nhất là khi báo chí đại chúng thường tập trung quảng bá những kết quả nghiên cứu đột phá mà ít đưa tin khi các công trình bị các tạp chí gỡ bỏ vì những lý do khác nhau.
Trong bối cảnh dịch COVID-19, RW còn lập riêng một danh sách những công trình khoa học liên quan đến chủ đề này bị rút lại, hiện bao gồm gần 150 bài, nhằm giúp những ai quan tâm tránh sử dụng và trích dẫn những kết quả không đáng tin cậy: https://retractionwatch.com/retracted-coronavirus-covid-19-papers
***
Ngoài những nội dung trên, RW còn chia sẻ nhiều câu chuyện về hoạt động nghiên cứu và xuất bản trên thế giới. Đặc biệt, chuyên mục Weekend Reads được chờ đón Thứ Bảy hàng tuần không chỉ tóm lược những nội dung trong tuần đã được đăng tải trên RW mà còn cập nhật những bài viết về khoa học và giáo dục từ rất nhiều trang liên quan.
Weekend Reads do chính Ivan Oransky, một trong hai sáng lập viên của RW trực tiếp phụ trách. Ivan Oransky là một nhà báo chuyên nghiệp, đồng thời có bằng bác sĩ từ New York University of School of Medicine, từng đảm nhiệm nhiều vị trí lãnh đạo của các tờ báo khoa học lớn như The Scientist, Scientific American, Reuters Health, Medscape: https://retractionwatch.com/meet-the-retraction-watch-staff/about.
Ông hiện là Tổng biên tập tờ Spectrum chuyên đưa tin về nghiên cứu tự kỷ (https://www.spectrumnews.org/team), và là Chủ tịch Hiệp hội Nhà báo Y khoa: https://healthjournalism.org/about-boardOfDirectors.php
Nhờ kinh nghiệm báo chí dày dặn và kiến thức khoa học của một bác sĩ, chuyên mục Weekend Reads của Ivan Oransky trên Retraction Watch luôn tràn ngập thông tin đa dạng và đa chiều.
Chẳng hạn, Weekend Reads tuần này chia sẻ nhiều tin bài về hoạt động nghiên cứu và xuất bản với nội dung rất phong phú: https://retractionwatch.com/2021/07/31/weekend-reads-the-unintended-consequences-of-trust-in-science-biogen-aduhelm-and-jama-how-to-determine-author-order-part-592
* Các nghiên cứu cho thấy những người tin vào khoa học thường cũng hay tin tưởng và phát tán tin tức giả khoa học; hay với cùng một bộ dữ liệu, mỗi nghiên cứu lại đưa ra kết luận khác nhau; hoặc những sai sót phổ biến trong thử nghiệm phân nhóm ngẫu nhiên.
* Về các tạp chí săn mồi: Ivan Oransky dẫn ý kiến cho rằng các trường đại học nên kiện các tạp chí săn mồi vì những email spam gây lãng phí thời gian của các nhà khoa học, đồng thời giới thiệu trang thông tin khá toàn diện về tạp chí săn mồi của Viện Nghiên cứu-Bệnh viện Ottawa, Canada.
* Chủ đề liêm chính khoa học: Cancer Research UK – tổ chức thiện nguyện độc lập nghiên cứu về ung thư lớn nhất thế giới – vừa ký giao ước thúc đẩy liêm chính trong nghiên cứu; tạp chí Research Ethics tái khẳng định cam kết đảm bảo liêm chính khoa học; một báo cáo mới cho thấy chỉ 40% giảng viên và giáo sư tại Hàn Quốc có nhận thức về các hành vi sai trái trong nghiên cứu; phân tích những hành vi nghiên cứu nghi vấn của sinh viên ngành tâm lý học tại Canada giúp hiểu tại sao sinh viên thực hiện những hành vi này.
* Ngoài ra, còn nhiều tin bài thuộc các chủ đề khác, từ những rào cản trong nghiên cứu tại Ấn Độ đối với các nhà khoa học xuất thân từ tầng lớp dalit bị xem là thấp kém nhất ở đất nước này; hay câu chuyện về một nhà nữ khoa học mất 6 tháng để giải quyết vấn đề rắc rối liên quan đến các bài báo đã công bố sau khi đổi tên; Bộ Tư pháp Mỹ từ bỏ cáo buộc 5 nhà nghiên cứu Trung Quốc làm gián điệp khoa học; một nhà khoa học tại Caltech xin lỗi vì đã gây tổn hại một địa điểm linh thiêng của người Mỹ bản địa; một nhà báo Hungary đạo văn từ trang cá nhân của nữ diễn viên Scarlett Johansson; đến chuyện vui về xuất bản: các đồng tác giả đầu của một bài báo được xác định bằng 3 ván chơi game.
***
Bác nào quan tâm đến những thông tin liên quan đến các chủ đề này có thể đăng ký nhận newsletter hàng ngày từ RW để được cập nhật: http://eepurl.com/bNRlUn
Statistics:
Likes: 102, Shares: 15, Comments: 1
Like Reactions: 96, Haha Reactions: 0, Wow Reactions: 0, Love Reactions: 6, Sad Reactions: 0, Angry Reactions: 0