Duong Tu – 2021-05-04 03:38:28
**XÃ LUẬN CỦA TẠP CHÍ INTERNATIONAL JOURNAL OF CANCER VỀ CÁC XƯỞNG SẢN XUẤT BÀI BÁO DỎM**
Ảnh hưởng của các xưởng sản xuất bài báo dỏm (paper mills) dường như đã rất nghiêm trọng tới mức tuần trước, ban biên tập International Journal of Cancer (IJC) – một tạp chí uy tín về ung thư, vừa phải đăng một bài xã luận cảnh báo cái mà tạp chí này gọi là “mối đe dọa với liêm chính khoa học”.
Kể từ đầu năm ngoái, một số cuộc điều tra đã phát hiện sự tồn tại của các paper mills đóng vai trò như những công ty trong bóng tối chuyên sản xuất và bán nhiều bài báo rất giống nhau. Các công xưởng này vận hành bằng cách tái chế nội dung và hình ảnh dựa trên dữ liệu giả mạo với kết quả là hàng loạt bản thảo với nhiều đặc điểm tương đồng. Khác với gian lận cá nhân chỉ xảy ra theo từng bài, các paper mills sản xuất bài một cách có hệ thống trên quy mô lớn, chỉ có thể phát hiện khi so sánh nhiều bài báo công bố trên nhiều tạp chí.
Trong vòng vài năm qua, tạp chí IJC ngày càng nhận được nhiều bản thảo công bố những nghiên cứu sơ sài và bất hợp lý, không có giả thuyết rõ ràng và tất cả đều trình bày dữ liệu theo cùng một kiểu. Chỉ mới 3 tháng đầu năm nay, những bài báo kém chất lượng và đáng ngờ này đã chiếm tới 5-10% tổng số bản thảo nộp cho tạp chí. Các bản thảo này có chung một số đặc điểm sau đây, phù hợp với nguồn gốc từ các công xưởng đã bị phát hiện trước đó:
* Tên các bài có cấu trúc tương tự nhau
* Địa chỉ email xa lạ, không gắn với cơ sở nghiên cứu
* Bài được nộp theo cụm trong vòng ít ngày
* Giả thuyết nghiên cứu chung chung
* Phương pháp nghiên cứu sơ sài và bất hợp lý
* Nội dung tái chế và bố cục các bài tương tự nhau
* Dữ liệu bị giả mạo hoặc chỉnh sửa từ những hình ảnh gốc (“stock images”)
* Thiếu tài liệu xác thực dòng tế bào được dùng trong nghiên cứu
* Tác giả không sẵn lòng chia sẻ dữ liệu
Từng đặc điểm riêng rẽ trên đây có thể không phải dấu hiệu báo động, nhưng khi chúng xuất hiện đồng thời, đó nhiều khả năng là cảnh báo về những bài báo đáng ngờ từ các công xưởng.
International Journal of Cancer nhận định rằng các công xưởng sản xuất bài báo và những tác giả mua loại sản phẩm này là thách thức lớn với liêm chính khoa học trong tất cả các lĩnh vực nghiên cứu và các tạp chí cần chung tay cho cuộc chiến này bằng cách áp dụng những quy trình kiểm soát chặt chẽ hơn nữa. Dữ liệu giả mạo không chỉ dẫn đến việc theo đuổi những giả thuyết sai lầm và lãng phí các nguồn lực khoa học mà cuối cùng còn gây sai lệch trong nhận diện đích tác dụng của thuốc và phát triển các liệu pháp điều trị ung thư, tạo ra tổn hại lớn về mặt kinh tế và đe dọa sức khỏe bệnh nhân. Hơn nữa, những hành vi trái đạo đức này còn làm giảm niền tin chung vào nghiên cứu khoa học cũng như gây mất uy tín và tai tiếng cho một số quốc gia và cộng đồng cụ thể.
Quốc gia nào là thị trường lớn nhất của các công xưởng sản xuất bài báo dỏm? Câu trả lời được tiết lộ ở đây: https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/permalink/460920051821499
Ban biên tập IJC khẳng định tôn chỉ rõ ràng của tạp chí này là chỉ công bố những dữ liệu xác thực và đáng tin cậy để thúc đẩy tri thức, không chấp nhận những kết quả vô căn cứ. Để tránh tạp chí công bố phải dữ liệu dỏm, IJC đã áp dụng và tăng cường nhiều biện pháp xử lý các bản thảo bị nghi vấn một cách rất chặt chẽ. Cụ thể, ngoài việc xem xét kỹ lưỡng các dấu hiệu của paper mills đối với từng bài tại thời điểm nộp bản thảo và kiểm tra đạo văn, tạp chí IJC còn yêu cầu tất cả các tác giả đầu mối phải sử dụng địa chỉ email học thuật, cung cấp dữ liệu gốc, tài liệu xác thực dòng tế bào và chất lượng tiếng Anh phải đảm bảo.
Với sự nỗ lực của các biên tập viên uy tín và chuyên gia bình duyệt giàu kinh nghiệm, IJC đã phát hiện và từ chối công bố hàng loạt bản thảo đáng ngờ do các paper mills sản xuất. Các bản thảo này đều có giá trị thấp, thiếu cơ sở khoa học, giả thuyết bất hợp lý, không có thí nghiệm đối chứng tốt và sử dụng các phương pháp thực nghiệm sơ sài, không thích hợp. Từ đó, IJC cảnh báo cả các nhà cung cấp lẫn khách hàng tiềm năng của những bài báo dạng này về rủi ro rất lớn bị tiền mất tật mang nếu họ cứ tiếp tục nộp bài cho tạp chí.
IJC nhận định rằng việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa ở quy mô một tạp chí đơn lẻ sẽ không ngăn chặn được những bài báo từ các công xưởng xuất hiện trên các tạp chí khác. Khi chính sách của tạp chí thay đổi, các paper mills cũng sẽ điều chỉnh cách thức gian lận và chuyển sang sản xuất bài trong các lĩnh vực khác. Do đó, cuộc đấu tranh này đòi hỏi nỗ lực từ nhiều bên bao gồm các tạp chí, nhà xuất bản, cơ sở nghiên cứu, chính phủ lẫn Ủy ban Đạo đức Xuất bản (COPE).
International Journal of Cancer tuyên bố sẽ tiến hành mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ tạp chí khỏi các paper mills hiện tại và tương lai, cũng như quét sạch những bài báo của các công xưởng đã đăng trót lọt để duy trì tiêu chuẩn khoa học cao nhất. Tạp chí IJC tự coi đây là món nợ của họ đối với các tác giả và với cộng đồng khoa học.
Shared link: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ijc.33604
Statistics:
Likes: 115, Shares: 15, Comments: 12
Like Reactions: 106, Haha Reactions: 1, Wow Reactions: 2, Love Reactions: 3, Sad Reactions: 2, Angry Reactions: 0