Duong Tu – 2022-11-24 23:22:45
Trong hai bài viết trước, chúng tôi đã đặt ra nghi vấn một số nhà khoa học Việt Nam bỏ tiền mua bài báo từ công xưởng sản xuất và bán bài của Nga, trong đó có người dùng chính những bài báo này để làm hồ sơ xét phó giáo sư:
Phần 1 – **Nghi vấn: Trở thành tác giả bài báo khoa học nhờ ‘mua’**: [https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/841419437104890](https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/841419437104890)
Phần 2 – **Những nhà khoa học nào bị nghi mua bán bài từ ‘công xưởng’ Nga?**: [https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/842051070375060](https://www.facebook.com/groups/LiemChinhKhoaHoc/posts/842051070375060)
Những trường hợp bị phát hiện có lẽ mới chỉ là phần nổi của tảng băng trôi.
Hai bài viết trên đây, tuy phần nào giúp cảnh báo tình trạng gian lận khoa học ở Việt Nam, nhưng lại vô tình giúp quảng bá dịch vụ bán bài báo 123mi.ru lẫn những công xưởng sản xuất bài báo dỏm khác. Sẽ ra sao nếu ngày càng có nhiều kẻ gian lận tìm đến các dịch vụ như 123mi.ru hoặc sử dụng những hình thức giao dịch kín đáo hơn để mua bán bài báo, chạy hồ sơ giáo sư, phó giáo sư, hoặc để vừa có thành tích khoa học lại vừa kiếm được tiền thưởng từ “công bố quốc tế”?
Nhiều vấn đề và câu hỏi đặt ra từ vấn nạn mua bán bài báo này có liên quan chặt chẽ tới câu chuyện cốt lõi và gốc rễ hơn, đó là đánh giá nghiên cứu.
Với những hình thức gian lận khoa học ngày càng tinh vi đã được báo Thanh Niên phản ánh suốt hơn 2 năm qua – từ việc mua bài của các đầu nậu nước ngoài tạo thành tích ảo nhằm gian lận xếp hạng đại học, đến hiện tượng mua bài báo từ các siêu nhân nội địa như Đinh Trần Ngọc Huy, và nay là mua vị trí tác giả từ các công xưởng sản xuất bài báo rởm – chúng ta thấy việc đánh giá năng lực khoa học và thành tích nghiên cứu bằng cách đếm bài cộng điểm có thể trở nên kém hiệu quả và dễ dàng bị thao túng như thế nào. Những cơ quan, cá nhân có thẩm quyền cần xem xét điều chỉnh cách đánh giá khoa học thô thiển, máy móc dựa trên các chỉ số trắc lượng để tập trung vào chất lượng nghiên cứu và năng lực thực sự của các ứng viên thì mới mong tránh bị những cá nhân gian lận sẵn sàng bỏ tiền mua bài báo, sách tham khảo, chuyên khảo, chạy thành tích qua mặt.
Ngoài ra, với những trường đổ tiền mua bài báo tạo thành tích ảo để thăng hạng đại học, hoặc thưởng tiền cho tác giả có công bố quốc tế, hay phạt tiền khi nhà nghiên cứu không đạt chỉ tiêu đăng bài, nhiều khả năng một thị trường mua bán bài báo trong chính nội bộ trường đã xuất hiện và hoạt động dưới nhiều hình thức. Hình thức thứ nhất là người của trường mua bài từ nước ngoài với mức giá thấp rồi nhận mức thưởng cao hơn từ trường để vừa có thành tích nghiên cứu, vừa được hưởng khoản tiền chênh lệch. Hình thức thứ hai là người của trường đứng ra thu gom rồi bán lại bài cho những đồng nghiệp khác trong trường để các đồng nghiệp này đáp ứng được chỉ tiêu đăng bài và không phải nộp phạt.
Các hoạt động mua bán bài báo, gian lận khoa học sẽ ngày càng biến tướng, trở nên tinh vi, khó phát hiện hơn, âm thầm hủy hoại nền móng khoa học nếu các cơ quan quản lý, cộng đồng khoa học cùng mỗi nhà nghiên cứu không kịp thời nhận biết và chung tay quyết liệt đấu tranh loại bỏ chúng hòng làm trong sạch môi trường khoa học nước nhà.
Shared link: https://thanhnien.vn/mua-bai-bao-khoa-hoc-he-luy-tu-cach-danh-gia-theo-kieu-dem-bai-post1525207.html
Statistics:
Likes: 299, Shares: 31, Comments: 7
Like Reactions: 273, Haha Reactions: 3, Wow Reactions: 7, Love Reactions: 11, Sad Reactions: 5, Angry Reactions: 0