Academic Pulse – 2025-10-10 23:05:57
**Nhiều tạp chí và nhà xuất bản siết chặt kiểm soát nghiên cứu dựa trên các bộ dữ liệu y tế công khai**
Các nhà xuất bản lớn như PLOS và Frontiers đang siết chặt kiểm soát bài báo dựa trên các bộ dữ liệu y tế công khai nhằm ngăn chặn tình trạng nghiên cứu giả mạo lan tràn. Hai nhà xuất bản này thông báo sẽ từ chối hầu hết bản thảo sử dụng dữ liệu như NHANES (National Health and Nutrition Examination Survey) của CDC Hoa Kỳ (Centers for Disease Control and Prevention), trừ khi tác giả thực hiện các bước bổ sung để xác thực kết quả. Một số tạp chí khác cũng áp dụng các biện pháp tương tự.
Các bộ dữ liệu y tế công khai thường chứa rất nhiều biến số, khiến chúng vừa là nguồn tài nguyên phong phú cho nghiên cứu vừa dễ bị lợi dụng để tìm ra các mối tương quan ngẫu nhiên, trông giống tín hiệu thống kê đáng tin cậy nhưng thực chất chỉ là nhiễu. Tổng biên tập tạp chí PLOS ONE cho biết số lượng bài báo tìm mối liên hệ giữa bệnh lý và yếu tố khả nghi trong các quần thể người cụ thể tăng vọt, với khả năng nhiều bài do các lò bán bài sản xuất, thậm chí có thể được viết bởi AI, rồi bán vị trí tác giả cho các nhà nghiên cứu khác.
Để đối phó, PLOS đã cập nhật tiêu chuẩn đánh giá nghiên cứu sử dụng dữ liệu công khai, tự động từ chối bài báo nếu tác giả không thực hiện các bước xác thực bổ sung như thử nghiệm thực nghiệm. Chỉ trong tháng đầu áp dụng chính sách mới, tỉ lệ từ chối các bài báo dựa trên dữ liệu công khai tăng từ 40% lên 94%. Frontiers cũng yêu cầu xác thực bên ngoài, ví dụ kết hợp dữ liệu NHANES với dữ liệu riêng của tác giả hoặc thực hiện thí nghiệm bổ sung. Kể từ khi áp dụng, hơn 5.000 bài sử dụng dữ liệu công khai đã bị từ chối.
Một số tạp chí khác áp dụng các biện pháp riêng. Journal of Global Health yêu cầu tác giả điền bảng kiểm tra chi tiết về nghiên cứu trước đây và đóng góp mới, khiến số lượng bài sử dụng dữ liệu công khai giảm một nửa. Tạp chí Expert Opinion on Drug Policy thậm chí còn từ chối tất cả nghiên cứu sử dụng FDA Adverse Event Reporting System, trừ khi tác giả được mời đóng góp bản thảo. Tạp chí Scientific Reports và nhà xuất bản Springer Nature hướng dẫn và huấn luyện biên tập viên để từ chối hàng nghìn bài liên quan đến NHANES.
Các chuyên gia đánh giá đây là chính sách đúng đắn nhằm nâng cao chất lượng nghiên cứu, nhưng vẫn tồn tại rủi ro. Các lò bán bài có thể qua mặt yêu cầu xác thực và nếu biên tập viên lơ là, bài giả mạo vẫn sẽ lọt qua bình duyệt. Chính sách yêu cầu xác thực bên ngoài có thể hiệu quả ban đầu, nhưng không thể thay thế vai trò giám sát cẩn trọng của biên tập viên.
[https://www.science.org/content/article/journals-and-publishers-crack-down-research-open-health-data-sets](https://www.science.org/content/article/journals-and-publishers-crack-down-research-open-health-data-sets)
Shared link: https://www.science.org/content/article/journals-and-publishers-crack-down-research-open-health-data-sets
Statistics:
Likes: 149, Shares: 10, Comments: 0
Like Reactions: 131, Haha Reactions: 1, Wow Reactions: 2, Love Reactions: 14, Sad Reactions: 1, Angry Reactions: 0
.png)