Anonymous participant – 2025-05-13 12:03:46
**Cần một ranh giới giữa rủi ro và vi phạm pháp luật trong nghiên cứu khoa học**
“Thực tế từng có không ít đề tài khoa học nghìn tỉ được phê duyệt, sau đó bị phát hiện đạo văn, ngụy tạo số liệu, thậm chí không có ứng dụng thực tế.
Một số dự án thử nghiệm vội vàng triển khai khi chưa có đánh giá đạo đức đầy đủ, gây tác động tiêu cực đến cộng đồng, môi trường, nhưng lại không có ai chịu trách nhiệm vì “đang nghiên cứu, đang thử nghiệm”.
Nếu luật không đặt ra một cơ chế kiểm soát minh bạch, thì chính ngân sách, niềm tin công chúng và uy tín ngành khoa học sẽ là những thứ bị tổn hại đầu tiên.
Dự thảo Luật cũng đưa ra khái niệm “liêm chính khoa học”, vốn dĩ rất cần thiết trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Chỉ có chút băn khoăn là trong dự thảo hiện tại, hình thức xử lý vi phạm liêm chính khoa học vẫn còn rất mờ nhạt.
Nếu không có chế tài cụ thể, ví như đình chỉ đề án, thu hồi kinh phí, công bố vi phạm hay cấm tham gia các chương trình tài trợ trong một thời gian nhất định, thì khái niệm “liêm chính” vẫn chỉ dừng lại ở khẩu hiệu, không có tính răn đe.
Quan trọng hơn, việc công bố sai phạm phải được thực hiện một cách công tâm và khách quan, dựa trên kết luận của hội đồng đánh giá độc lập.
Điều này vừa bảo vệ danh dự cho người làm khoa học nghiêm túc, vừa tránh việc bị lợi dụng để triệt hạ lẫn nhau trong môi trường nghiên cứu vốn nhiều cạnh tranh.
Cùng với đó, cần thiết lập một kênh phản ánh độc lập từ cộng đồng khoa học và công chúng, để phát hiện các hành vi gian lận từ sớm, thay vì “chỉ biết khi đã muộn”.
Chúng ta mong muốn có một nền khoa học đổi mới sáng tạo, năng động, dám nghĩ dám làm. Nhưng càng đổi mới, càng cần kỷ cương để không ai có thể “ngụy trang” sai phạm dưới danh nghĩa sáng tạo.
Sự phát triển khoa học không thể đặt trên một nền móng đầy rủi ro pháp lý và sự mơ hồ đạo đức.
Nên Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ra đời để điều chỉnh, bảo vệ không chỉ nhà nghiên cứu mà còn cả niềm tin của công chúng.”
Statistics:
Likes: 38, Shares: 4, Comments: 0
Like Reactions: 36, Haha Reactions: 0, Wow Reactions: 0, Love Reactions: 2, Sad Reactions: 0, Angry Reactions: 0
.png)