Huong Hoai – 2024-12-15 06:53:50
Bằng Tiến sĩ của NSND Bạch Tuyết: Sự thật và Bối cảnh Lịch sử
Việc trao đổi xung quanh học vị tiến sĩ của Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) Bạch Tuyết đã thu hút không ít quan tâm và tranh luận. Tuy nhiên, để đánh giá một cách khách quan, cần phân tích rõ ràng bối cảnh lịch sử, quy trình cấp bằng và vai trò của các cơ sở đào tạo liên quan. Bài viết dưới đây nhằm trình bày sự việc theo hướng khoa học, logic và có hệ thống.
1. Quá trình và Quy trình Cấp Bằng Tiến sĩ tại Bulgaria
Vào thời điểm NSND Bạch Tuyết theo học, Học viện Nghệ thuật Sân khấu và Điện ảnh Quốc gia Bulgaria (National Academy of Theatre and Film Arts – NATFA) là đơn vị đào tạo nghiên cứu sinh, nhưng việc cấp bằng tiến sĩ thuộc thẩm quyền của Ủy ban Chứng thực Trung ương Bulgaria (Higher Attestation Commission – HAC). Điều này khác với mô hình hiện nay ở nhiều quốc gia châu Âu, nơi các trường đại học trực tiếp cấp bằng tiến sĩ. Trước năm 2007, Bulgaria chưa gia nhập Liên minh châu Âu (EU) và hệ thống giáo dục bậc cao của nước này hoạt động theo cơ chế riêng. Sau khi bảo vệ thành công luận án tại NATFA, NSND Bạch Tuyết được HAC cấp bằng tiến sĩ chính thức vào ngày 15/8/1996, số bằng 24348. Đây là bằng cấp học thuật hợp pháp, được ghi nhận là “Educational and Scientific Degree Doctor”, không phải bằng danh dự.
2. Mô hình Đào tạo và Mối liên kết với RADA (Anh Quốc)
Trong quá trình làm luận án, NSND Bạch Tuyết thực hiện nghiên cứu theo mô hình tương tự “sandwich” hiện nay, nghĩa là bà không chỉ làm việc ở Bulgaria mà còn sang Vương quốc Anh để thực hiện một phần quá trình nghiên cứu tại Học viện Nghệ thuật Sân khấu Hoàng gia Anh (Royal Academy of Dramatic Art – RADA). Tại RADA, bà tham dự một số môn học (tổng cộng 10 môn), đồng thời trình bày kết quả nghiên cứu. RADA không có chức năng cấp bằng tiến sĩ, bởi sứ mệnh của họ tập trung vào đào tạo thực hành sân khấu, không phải hướng đến nghiên cứu khoa học hàn lâm. Tuy nhiên, RADA đã cấp cho bà một giấy công nhận (Honorary Recognition) về luận án tiến sĩ. Đây có thể được xem là một hình thức vinh danh, tương tự một giấy khen danh dự, nhưng không phải bằng tiến sĩ danh dự “Doctor Honoris Causa” theo nghĩa chính thống.
3. Lưu trữ và Xác nhận từ Cơ quan Ngoại giao
Luận án tiến sĩ của NSND Bạch Tuyết được lưu trữ ở cả NATFA (Bulgaria) với mã số УД-26/1 – 004/1995 (223 trang) và RADA (Anh) với mã số 792.095 (bản tiếng Anh). Đại sứ quán Việt Nam tại Bulgaria xác nhận việc bà bảo vệ thành công và được cấp bằng TS chính thức. Trong khi đó, Đại sứ quán Việt Nam tại Anh xác nhận bà đã hoàn thành luận án và được RADA đánh giá cao, nhưng không đề cập đến việc RADA cấp bằng TS. Sự thận trọng trong ngôn từ của Đại sứ quán Việt Nam tại Anh phản ánh đúng vai trò của RADA: ghi nhận và đánh giá luận án, không phải là cơ quan cấp bằng.
4. Tính Chất Hợp pháp của Học vị Tiến sĩ và Tự hào Cá nhân
Như vậy, việc gọi “Tiến sĩ Bạch Tuyết” là hoàn toàn có cơ sở, vì bà thực sự nhận bằng tiến sĩ chính thức do HAC (Bulgaria) cấp thông qua NATFA. Bà cũng có lý do để tự hào khi từng học tập và trình bày nghiên cứu tại RADA, một học viện kịch nghệ danh giá ở Anh. Trong hoàn cảnh Việt Nam thời kỳ mở cửa, việc có cơ hội học và nghiên cứu ở nước ngoài, đặc biệt là một cơ sở uy tín như RADA, là rất đáng ghi nhận.
5. Bối cảnh Lịch sử và Tiêu chuẩn Đánh giá
Mọi công trình khoa học, đặc biệt là các luận án tiến sĩ, cần được xem xét trong bối cảnh lịch sử và điều kiện thực hiện. Tiêu chuẩn đánh giá có thể thay đổi theo thời gian. Một luận án đạt chuẩn ở thời điểm những năm 1990 không thể so sánh trực tiếp với tiêu chuẩn học thuật của ngày nay. Việc phê phán dựa trên những tiêu chuẩn hiện tại cho một công trình đã thực hiện hàng thập kỷ trước là không công bằng về mặt học thuật.
Tóm lại, NSND Bạch Tuyết có bằng tiến sĩ chính thức tại Bulgaria, đã nhận được sự vinh danh từ RADA, và có lý do chính đáng để tự hào về quá trình đào tạo quốc tế của mình. Việc gọi bà là “Tiến sĩ Bạch Tuyết” hoàn toàn hợp lý, tương ứng với bối cảnh và quy trình cấp bằng hợp pháp của thời điểm đó. Những tranh cãi xoay quanh chức danh TS của bà, nếu có, nên được nhìn nhận một cách khoa học, logic, và dựa trên thực tế lịch sử thay vì cảm tính hay suy diễn không căn cứ.
Nguồn:
Shared link: https://m.cafebiz.vn/nsnd-bach-tuyet-chinh-thuc-len-tieng-sau-vu-on-ao-bang-tien-si-17624121509035309.chn
Statistics:
Likes: 150, Shares: 4, Comments: 22
Like Reactions: 134, Haha Reactions: 2, Wow Reactions: 0, Love Reactions: 14, Sad Reactions: 0, Angry Reactions: 0