Chu Nguy – 2021-03-06 03:02:48
Chào mọi người,
Mình có đôi điều chia sẻ. Nhóm mình là liêm chính khoa học, không phải đấu tố khoa học. Không thể phủ nhận những kiến thức mà nhóm đem lại, nhưng tựu chung phần nhiều các thành viên trong nhóm không phải người trực tiếp làm nghiên cứu. Dạo gần đây trong nhóm dấy lên nhiều comment có dấu hiệu đấu tố lẫn nhau, không những làm ảnh hưởng đến uy tín người khác, mà còn làm công chúng cái nhìn sai lệch và phiến diện về những người làm nghiên cứu. Hiện nay số người làm nghiên cứu ở VN đã ít, đừng để những chuyện trên trời rớt xuống này làm họ nhụt chí nản lòng. Mong ban quản trị xem xét những vấn đề sau đây để công chúng không hiểu sai vấn đề:
1. Pubpeer là diễn đàn công cộng và Elisabeth M Bik là nhà vi sinh vật học. Do vậy, bài đăng từ pubpeer chỉ là nghi vấn (dù đôi lúc nhìn vào biết ngay là tác giả sai) và Prof. Elisabeth không phải quan tòa hay công tố viên. Tôi đã từng thấy rất nhiều bài của Prof. Elisabeth là không hợp lí vì hiểu sai vấn đề khi xem xét những bài báo không thuộc ngành nghiên cứu của bà. Hậu quả sẽ ra sao khi đa số mọi người hiểu lầm là cứ bị pubpeer gọi tên nghĩa là nhóm nghiên cứu có vấn đề? Nhiều bạn còn dẫn chứng Prof. Elisabeth là chuyên gia liêm chính khoa học nên cái gì bà phát biểu cũng đúng (?!)
2. Page của chúng ta tuy có quy định chặt chẽ về việc đăng bài viết (như không được công kích cá nhân/tổ chức cụ thể khi chưa có bằng chứng rõ ràng), nhưng những comment công kích cá nhân vô căn cứ (VD: mọi người ơi xem dùm anh ABC có số bài báo nhiêu đây có phải là siêu nhân/có vấn đề không?) thì ngày càng nhiều. Điều này dẫn tới hệ lụy là những người không tham gia trực tiếp vào nghiên cứu sẽ có thái độ ngờ vực không đáng có, và đương sự bị nhắc đến (dù có vấn đề hay không) cũng không thoải mái gì. Các vị thừa biết ở VN hay có việc chỉ cần bị điểm mặt ở đâu đó dù chưa phân định đúng sai vẫn sẽ bị nhai đi nhai lại đến muôn đời
3. Bao nhiêu bài viết trên page chúng ta trước khi gửi lên đây đã liên hệ corresponding author (như thông lệ) để làm rõ vấn đề? Có vẻ như đang có 1 cơn “lên đồng” đi bóc phốt lẫn nhau (dù không phải chuyên ngành mình hiểu rõ). Page Liêm Chính nên xem mình là cầu nối giữa những người muốn làm rõ nghi vấn với nhóm tác giả và nhà xuất bản (trong trường hợp tác giả né tránh việc trả lời) và cập nhật kết quả lên page khi đã có kết luận, hơn là biến page này thành tòa án nơi mọi người có thể quy kết lẫn nhau. Thực sự những người làm khoa học chân chính họ rất bận rộn, chứ không có thời gian “hóng biến”, theo dõi xem hôm nay ai sẽ lên thớt. Đơn cử như Prof. cũ của mình, nếu thắc mắc 1 vấn đề bà sẽ email trực tiếp cho tác giả để trao đổi, nếu chỉ là hiểu lầm/lỗi sai sót không mong muốn thì nhóm tác giả sẽ làm correction. Nếu vấn đề nghiêm trọng liên quan đạo đức, bà sẽ email trực tiếp cho editor. Cách làm này vừa giữ sự trong sáng cho môi trường nghiên cứu vừa bảo vệ được công sức của các nhóm nghiên cứu đàng hoàng. Nên nhớ, 1 bài báo ra đời là công sức của 1 tập thể lớn, có những thứ nằm ngoài tầm kiểm soát và có những sai lầm không mong muốn luôn xảy ra. Vì vậy, sự liêm chính còn phải đi kèm với sự cảm thông và cho người khác cơ hội sửa sai. Đó là lí do có những retraction rất nhẹ nhàng mà cũng có những retraction mà editor in chief sẽ viết đôi dòng để kết thúc sự nghiệp của 1 nhà nghiên cứu. Những điều này chỉ có thể được đưa ra sau khi các editor và chuyên gia cùng lĩnh vực xem xét rất tỉ mỉ mọi thứ để phạt 1 lỗi khoa học nào đó. Xin thưa, công chúng hoặc nhà nghiên cứu ngoài ngành sẽ không thể hiểu và có sự ứng xử công bằng.
Trên đây là đôi dòng muốn chia sẻ tới mọi người, đặc biệt là đội ngũ admin nhiều tâm huyết. Tự đáy lòng mà nói, rất khó khăn để VN chúng ta chuyển mình và biết tới công bố quốc tế, xin muôn lần đừng để những người đang cố gắng từng ngày nhụt chí và bỏ dở ước mơ. Nhiều học trò mình tâm sự chắc sau này ra industry làm cho đỡ nặng đầu hoặc không về VN nữa. Mình hỏi vì sao, chúng nó bảo sợ một ngày chúng nó để xảy ra sai sót không đáng có và số người không hiểu muôn đời nhiều hơn số người có thể cảm thông.
Trân trọng!
Statistics:
Likes: 296, Shares: 4, Comments: 60
Like Reactions: 246, Haha Reactions: 1, Wow Reactions: 1, Love Reactions: 46, Sad Reactions: 1, Angry Reactions: 0