Quý Hiên Lê – 2023-12-08 14:43:46
**Vai trò dẫn dắt của các trường/viện lớn**
Tuần trước, Bộ GD-ĐT tổ chức hội thảo lấy ý kiến một số trường ĐH phía Bắc về quy hoạch mạng lưới ĐH. Theo đó, Bộ GD-ĐT đưa ra một đề xuất về danh sách ĐH/trường ĐH trọng điểm (trọng điểm quốc gia, trọng điểm vùng, trọng điểm ngành). Dù trọng điểm cấp độ nào thì các đơn vị này đều có chung một vai trò là có “sứ mạng dẫn dắt” về mọi mặt, trong đó có về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. ( https://thanhnien.vn/quy-hoach-mang-luoi-dh-nhieu-truong-doi-quyen-loi-185231130223027509.htm )
Cách đây hai hôm, khi dự hội thảo của Trường ĐH Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội, tôi lại ngẫm nghĩ tiếp về từ “dẫn dắt”.
Từ nhiều năm nay, trong cộng đồng khoa học nước nhà có sự chia rẽ sâu sắc xung quanh vấn đề đăng bài ở tạp chí quốc tế mở. Thật ra thì một bên cố bám vào các chữ mở và đóng để cho rằng bên kia kỳ thị mở ủng hộ đóng, trong khi tôi thấy ngay cả những người quyết liệt nhất cũng cho rằng họ không phủ nhận tất tần tật tạp chí mở, mà họ chỉ chống tạp chí ăn thịt, tạp chí săn mồi, tạp chí xám, tạp chí thu phí là đăng bài.
Cũng đã có vài phản ứng từ một số quỹ. Nhưng từ các cơ quan quản lý nhà nước thì chưa thấy có động tĩnh gì. Hội đồng Giáo sư nhà nước thì mới chỉ dừng lại ở việc rà soát bài đăng tạp chí giả mạo, bài đăng tạp chí bị loại ra khỏi các danh sách uy tín, tác giả có biểu hiện khai man nhiệm sở trên công trình. Còn từ các trường ĐH, từ các viện nghiên cứu thì chưa thấy đơn vị nào có động thái rõ ràng. Cũng có một vài thông báo mang tính cảnh báo, nhưng chưa đủ gây ảnh hưởng. Đặc biệt từ hai viện hàn lâm, thì khá là im ắng.
Quay trở lại với cuộc hội thảo của Trường ĐH KHTN, ĐH Quốc gia Hà Nội ngày 6.12 vừa rồi. Phần thảo luận, nó cũng giống như một cộng đồng khoa học VN thu nhỏ. Cũng là những tranh luận, những băn khoăn giông giống trên LCKH mấy năm nay. Một nhà khoa học (xin nói luôn là nhà khoa học ngành y) sau khi đọc bài trên báo Thanh Niên thì bình luận: “Chỉ 49% nói không hỗ trợ, đó là lý do cuộc chiến liêm chính sẽ còn khó khăn” (đọc bài thì hiểu con số 49% đó là con số gì: https://thanhnien.vn/truong-dh-canh-bao-nha-khoa-hoc-tim-cach-ne-tap-chi-san-moi-185231207234643626.htm).
Tuy nhiên, ý thức của các nhà khoa học chủ chốt, của ban giám hiệu nhà trường về việc bảo vệ danh tiếng, uy tín của nhà khoa học của trường là khá rõ. Chưa biết sau hội thảo này nhà trường sẽ ban hành văn bản gì, nội dung sẽ như thế nào. Nhưng rõ ràng nhà trường dành sự quan tâm đối với các khuyến cáo của cộng đồng khoa học thế giới về các tạp chí của của các NXB có chỉ dấu săn mồi), chẳng hạn như với hai bài này: [https://doi.org/10.1093/reseval/rvad014](https://doi.org/10.1093/reseval/rvad014), [https://doi.org/10.48550/arXiv.2309.15884](https://doi.org/10.48550/arXiv.2309.15884).
Phải chăng, đó là chỉ dấu của năng lực “dẫn dắt”?
Shared link: https://thanhnien.vn/truong-dh-canh-bao-nha-khoa-hoc-tim-cach-ne-tap-chi-san-moi-185231207234643626.htm
Statistics:
Likes: 99, Shares: 6, Comments: 19
Like Reactions: 87, Haha Reactions: 7, Wow Reactions: 1, Love Reactions: 3, Sad Reactions: 0, Angry Reactions: 0